Literatuur
icoon instrumenten

De effecten van programma's voor ouderbetrokkenheid

Heeft het zin om als school een algemeen programma voor ouderbetrokkenheid op te zetten en uit te voeren? Zo ja, welke soorten programma’s zijn dan effectief? Deze analyse richt zich op deze vragen en laat zien dat met name leesprogramma’s nut lijken te hebben.

Inhoud

In dit onderzoek worden twee vormen van ouderbetrokkenheid besproken. De eerste vorm is vrijwillige ouderbetrokkenheid: ouders die uit zichzelf betrokken zijn bij het leerproces van hun kinderen. De tweede vorm betreft ouderbetrokkenheidsprogramma’s die door de school worden opgezet om ouderparticipatie te stimuleren. Naar vrijwillige ouderbetrokkenheid is al veel onderzoek gedaan en daarvan is aangetoond dat het een relatief grote, positieve invloed heeft op de leerprestaties van leerlingen. Dit is echter niet het geval voor programma’s die vanuit de school worden opgezet: zijn die zinvol? M.a.w.: kan een programma ervoor zorgen dat de school ouders leert hoe ze aan het onderwijsproces van hun kinderen bijdragen en kan het ouders motiveren die anders niet gemotiveerd zouden zijn geraakt om betrokken te raken?

Zes soorten programma's

Om deze vragen te beantwoorden, analyseert de auteur de resultaten van 51 studies die onderzoek gedaan hebben naar zes verschillende soorten ouderbetrokkenheidsprogramma’s. Een enkele behoeft toelichting (zie hieronder bij het betreffende programma): 1. Algemeen ouderbetrokkenheidsprogramma, 2. Gezamenlijk lezen programma, 3. Partnerschapsprogramma. Dergelijke programma’s waren erop gericht om ouders en leraren te helpen om samen te werken als gelijkwaardige partners om de leerprestaties te vergroten. 4. Een huiswerkcontroleprogramma, 5. Een programma dat de communicatie tussen ouders en leraren bevorderde, 6. Een Engels als Tweede Taal programma voor ouders. De gedachte is dat ouders veel meer betrokken zijn als ze de instructietaal van de school beheersen.

Leesprogramma's hebben het grootste effect

De resultaten laten zien dat de programma in hun geheel een significant positief effect hebben op de leerprestaties van leerlingen, zowel voor VVE als voor PO en VO. Ten tweede toonde de analyse aan dat het gezamenlijk lezen programma het grootste effect heeft op de leerprestaties. Alle andere programma lieten bescheiden (maar wel significante) resultaten zien, behalve het Engels als Tweede Taal programma voor ouders.

Aanbevelingen

Uit deze studie blijkt dat het opzetten van een uit de school geïnitieerd programma voor ouderparticipatie zin heeft: er waren positieve effecten te zien op de leerprestaties van leerlingen. De grootste effecten waren te zien bij het gezamenlijk lezen programma, en dat lijkt ook niet verwonderlijk: uit eerder onderzoek naar dergelijke leesprogramma’ blijkt dat ze een positief effect hebben op de leesvaardigheid van leerlingen. Het is dus zeker aan te bevelen om een dergelijk programma op te zetten, maar dan wel met de kanttekening dat ouders hier bepaalde technieken voor inzetten en niet alleen voorlezen.

De andere programma’s lijken dus ook effectief te zijn, al is het wel aan te raden om goed te beoordelen of een programma wel bij de school past. De tweedetaalprogramma’s voor ouders in deze studie mochten dan geen verband hebben met de leerresultaten voor kinderen, maar dat wil niet zeggen dat een dergelijk programma niet nuttig is voor bijvoorbeeld de binding van de ouders met de school en natuurlijk hun algemene taalvaardigheid.

Ga naar artikel